De plannen voor de Amsterdamse Sluisbuurt – op de kop van het Zeeburgereiland – doen de gemoederen hoog oplopen. Bijna-zeventiger Sjoerd Soeters is faliekant tegen, vijftiger Bjarne Mastenbroek roemt de spectaculaire mogelijkheden van het ontwerp.
De gemeente wil 5.500 woningen bouwen, verdeeld over 28 gebouwen die tezamen voor een indrukwekkende skyline moeten zorgen. De hoogste torens tellen ruim 140 meter. Architect Sjoerd Soeters reageerde bij de lokale omroep AT5 furieus. 'Ik dacht letterlijk: zijn ze van de pot gerukt? Het plan voorziet helemaal niet in voldoende goede openbare ruimte. De hoge gebouwen zijn verder duur, te inefficiënt en leveren een hoop windhinder en schaduw op. Niet doen dus, niet slim. Doe wat anders!'
Om de gemeente een keus te geven, heeft Soeters een eigen plan gemaakt, zo vertrouwde hij AT5 toe. 'Evenveel woningen, maar een stuk lager. Daardoor krijg je minder groen, maar dát zorgt er volgens hem juist voor dat mensen er wel gebruik van maken. Want door lager te bouwen, heb je meer zon en minder wind.' Want de wind komt in het plan van de gemeente keihard binnen, aldus Soeters. 'Als je hier hoge torens maakt, dan voorspel ik je, dat het hier buitengewoon onaangenaam wordt. Dat moet je niet doen!' Hij heeft geen boodschap aan de grootstedelijke allure die voorstanders het plan toeschrijven. 'Laten we de bestaande kwaliteiten niet weggooien omdat we "iets nieuws" willen', meent Soeters. 'Dat vind ik bling bling-architectuur.'
Architect Bjarne Mastenbroek reageerde in NRC Handelsblad. Hij vindt de kritiek van Sjoerd Soeters gedateerd, typerend zelfs voor de oudere generatie. 'Je kan in de Sluisbuurt de spectaculairste vergezichten ervaren vanuit je woonkamer', schrijft Mastenbroek. 'Maar helaas, drie bijna zeventigers (waaronder dus Soeters, red.) hebben bedacht dat het niet hoger mag dan een laag of zes, met kromme ‘Utrechtse’ grachtjes en parkeergarages aan de rand van de buurt met een joggingparkje erop. Weg uitzicht.'
Volgens Mastenbroek is de kritiek op het ontwerp van de gemeente regentesk. 'Het plan is nog niet uitgekristalliseerd, maar heeft, in tegenstelling tot het voorstel van Soeters, nu al meer dynamiek. Het laat bovendien meer verschillende woningsoorten toe en bevat geen onzalig parkeren aan de rand van de wijk. In het gemeentelijke plan lopen de straten veelal recht met mooi zicht op het water, de sluis of het park.'
Een moderne stad ontwerp je, aldus Mastenbroek niet meer zo top-down als Soeters zou willen. 'Mensen willen helemaal niet meer dat er tot in detail voor hen besloten wordt hoe ze wonen. Benut meer de creatieve potentie van de bewoners, ontwikkelaars, bouwers en architecten. Leg vooral hoge ambities vast op gebied van duurzaamheid en kwaliteit van stedenbouw, architectuur, publieke ruimte met groen en functiemenging.'