DOSSIER OVER GELD
Het is toch wel een bevreemdende constatering. Hoewel ontwerpers en tal van financiële partijen (beleggers, investeringsfondsen, banken, verzekeraars, soms bedrijven) aan hetzelfde werken – binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen, stedelijke uitbreidingen –, is de kloof tussen beide groepen groot. Sterker nog, in de praktijk komen ze elkaar nauwelijks tegen. Ontwikkelaars, overheden en vastgoedbedrijven fungeren vaak als intermediairs.
Het gevolg: onbegrip en vooroordelen over en weer. Financiers van stedelijke projecten worden volgens ontwerpers vooral gedreven door commercie, speculatie en rendementen – ten koste van kwaliteit en publieke ambities en met ongelijkheid en prijsopdrijving tot gevolg. Investeerders op hun beurt zien ontwerpers nogal eens als ‘naïeve idealisten’ die ondanks hemelbestormende en inspirerende ideeën vaak aan de zijlijn staan waardoor hun impact en invloed beperkt blijven
Terwijl beide groepen elkaar meer en meer nodig hebben. De ontwerper heeft de investeerder nog om wat hij tekent en bedenkt werkelijkheid te maken. Onder investeerders en beleggers groeit het besef (mede vanwege de doorwerking van de internationale SDG’s, ook vanuit de EU bank) dat hun projecten op de lange termijn relevanter, kansrijker en waardevoller zijn als zij zaken integraal, duurzaam en voor de lange termijn aanvliegen – een gedachtegang die onder ontwerpers gemeengoed is.
Met een minidossier bieden we inzicht in hoe die financiële wereld werkt. Wie zijn de spelers en hoe zijn ze georganiseerd, hoe maken ze investeringskeuzes en afwegingen, wat vinden ze belangrijk en wat niet? En hoe verbinden ze duurzaamheids- en maatschappelijke doelen aan business- en verdienmodellen, hoe kijken ze naar en wat verwachten ze van ontwerpers? En wat is waar van het imago dat ze vooral gedreven worden door rendementen en de kortetermijnbelangen van hun aandeelhouders?
Verder in dit nummer onder andere:
ODE AAN DE MAQUETTE
Niet om nostalgisch te doen over een ambacht dat steeds meer naar de achtergrond verdwijnt (want nieuwe technieken en AI brengen het vak ook verder). Maar wel om stil te staan bij de rol die de maquette (en de maquettebouwer) nog altijd speelt in beide vakgebieden. Fotograaf Nadine van den Berg en redacteur Margot Limburg portretteren beroemde en minder beroemde maquettes inclusief hun makers.
IN GESPREK MET DE RIJKSADVISEURS
Het grote afscheidsinterview met Wouter Veldhuis en Jannemarie de Jonge, die in maart stoppen als rijksadviseurs voor de fysieke leefomgeving.
DRIJVENDE STEDEN
Journalist Edwin Lucas maakt een reportage over drijvende stedenbouw, een onderwerp dat steeds meer in zwang raakt en waarover recent verschillende 'serieuze' ontwerpverkenningen verschenen. Het is legitiem om in een waterrijk land waar de ruimte schaars is en de woningnood hoog, zo'n denklijn eens kritisch te belichten. Waarvoor is biedt het uitkomst, welke vormen zijn denkbaar, welke ervaring is er mee opgedaan? Maar ook: wat betekent dit voor het vak, moeten stedenbouw opnieuw uitvinden en onze perceptie van wat stad is herzien? Blijft drijvend wonen een niche of kun je het op grote schaal doen? En hoe zorg je dat het niet weer de zoveelste kolonisatiegolf van het landschap is?
DE PROJECTEN
Redacteur Hester van Gent gaat op bezoek in de nieuwe wijk Hoef en Haag in Vianen, terwijl Martine Bakker afreist naar Zeeuws-Vlaanderen voor een bezoek aan de nieuwe zeesluis in Terneuzen.
COLUMNS
Van Arjan Harbers, Sander de Knegt en Pieter Hoexum.
Het maartnummer verschijnt 28 maart.