DOSSIER: TOERISME EN RUIMTE
Onze vrijetijdsbesteding, en in het kielzog daarvan het (internationale) toerisme, hebben steden en gebieden veel gebracht, zoals economische ontwikkeling en nieuwe perspectieven. Daarmee is ruimte geven aan toerisme vaak een bewuste bestuurlijke keuze. Om een stad of een landschap van inkomstenbronnen te voorzien, of zelfs uit het slop te halen.
Toch beginnen de keerzijden de overhand te krijgen. We kennen allemaal de beelden van Venetië, Barcelona en Dubrovnik die door mensenmassa’s bedolven worden. Steeds vaker gaan bewoners de straat op om hun onvrede te uiten. Niet alleen in Spaanse steden, maar ook in ons eigen Giethoorn.
Veel van de nadelen zijn ruimtelijk van aard. Denk aan overvolle (binnen)steden of drukbezochte (kust)landschappen waar natuur- en andere waarden onder druk staan. De lijst met problemen is langer: ‘verhotelissering’ en stijgende huizenprijzen, logistieke knelpunten, disneyficatie, slijtage van de leefomgeving en verdringing van dagelijkse voorzieningen. Tot slot de sprawl in waardevolle landschappen met vakantieparken en andere attracties. Kortom, overvloedig toerisme kan de ziel en identiteit van plekken geweld aandoen. De hamvraag in dit dossier is dan ook: hoe gaan we om met de uitwassen van het ongebreidelde toerisme? En valt daaraan te ontwerpen? Welke instrumenten zijn dan denkbaar?
In drie reportage pakken we concrete vraagstukken bij de kop. Journalist Anne Havelaar reist af naar Den Bosch met de vraag hoe de Brabantse stad zich wapent tegen overvloedig toerisme. Isabel van Lent kijkt rond in de Zaanse Schans waar de vele bezoekers op gespannen voet staan met de erfgoedwaarde en de leefbaarheid. En we reizen af naar Limburg en Zeeland om te achterhalen hoe we grip houden op de wildgroei aan vakantieparken.
Verder interviews met Tracy Metz over het boek Pret! dat ze 20 jaar geleden uitbracht, en met architect Donagh Horgan die bij Inholland onderzoek doet naar de gevolgen van stadstoerisme.
We vragen vakgenoten naar hun favoriete toeristische bestemmingen en we hebben een foto-essay van Sander van Wettum over precies het tegenovergestelde van drukte: badplaatsen in de winter.
Ook in dit nummer:
DORPSPLEIN MARCONI
Journalist Teun van den Ende neemt een kijkje op dorpsplein Marconi, het buurtinitiatief waar wijkbewoners en statushouders die op het naastgelegen schip wonen elkaar ontmoeten en activiteiten ondernemen. Waarom is dit belangrijk? En hoe ontwerp je zo'n plek?
IN GESPREK MET OBSCURA
Redacteur Eva Vroom interviewt Jens Jorritsma en Katarzyna Nowak, de drijvende krachten achter bureau Obscura.
DE PROJECTEN
Tom Struyf bezoekt het vernieuwde Driehoekspark in de Rotterdamse wijk Bospolder Tussendijken, terwijl Martine Bakker afreist naar Zeeuws-Vlaanderen voor een bezoek aan de nieuwe zeesluis in Terneuzen.
COLUMNS
Van Arjan Harbers, Sander de Knegt en Pieter Hoexum.
Het juninummer verschijnt 27 juni